AKP hükümeti, Çernobil nükleer felaketinin yıldönümünden bir hafta sonra nükleer santral kurmak için ikinciimzayı attı. Sinop'ta inşa edilmek istenen nükleer santral için Türkiye ile Japonya arasında 22 milyar dolarlık hükümetlerarası anlaşma imzalandı. Fukuşima nükleer felaketinin gerçekleştiği Japonya'da konuşan Erdoğan, "Bu yatırımın Türkiye'ye gelecek olması önemlidir" dedi.
İmza töreni sırasında Japonya Başbakanı Shinzo Abe ile ortak bir basın toplantısı düzenleyen Tayyip Erdoğan şunları söyledi:
"Japonyanın Mitsubishi firmasıyla katılacağı bir adımla birlikte Türkiye-Japonya arasında bu adımı atmış bulunuyoruz. Temenni ederim ki kısa bir süre içerisinde onu da sayın Başbakan'la görüştüm.
Yani süreyi 10 yıl olarak değil bunu daha kısa bir süre kesmek suretiyle inşallah kısa sürede bitirelim dedik. Bu yatırım 22 milyar dolarlık bir yatırımdır. Bu yatırımın Türkiye'ye gelecek olması önemlidir."
AKP hükümeti, 2 yıl önce Akkuyu'da nükleer santral kurmak için Rusya hükümeti ile anlaşma imzalamıştı.
Mücadele 4 kez iptal ettirdi
- 1956 yılında kurulan TAEK düzenleyici kuruluş olarak çalışmalarına başladı. ABD soğuk savaş döneminde jüpiter balistik füzelerinin Türkiye'de konuşlanması karşılığında Küçükçekmece'de nükleer araştırma reaktörünün kuruluşuna yardım etti.
- Nükleer santrallerle ilgili ilk etüt çalışmaları ise 1967-1970 yılları arasında yapıldı.
- İkinci 5 yıllık kalkınma planı uyarınca Enerji Bakanlığı'nın yabancı bir müşavirlik grubuna hazırlattığı yapılabilirlik etütlerine göre 1977 yılında işletmeye girecek şekilde 300-400 MW gücünde doğal uranyum yakıtlı "ağır su" tipi bir nükleer santralın kurulması öngörüldü. Ancak yer seçimindeki problemler nedeniyle proje rafa kaldırıldı.
- 1974 yılında Akkuyu'da bir nükleer santral kurulması planlandı, fakat bu projede halkın kararlı mücadelesi sonucu hayata geçirilemedi.
- 1983 yılında dönemin Başbakanı Turgut Özal tarafından Akkuyu'da 600 MW'lik kurulu güçte bir nükleer santral projesi gündeme getirildi. Ancak yatırımcı bulamadılar.
- 1987 Çernobil kazasının ardından 1988'de TAEK'in Nükleer Enerji Dairesi kapatıldı.
- 1992 yılında Türkiye Elektrik Kurumu, dünyadaki belli başlı nükleer santral imalatçısı firmalara bir mektup yazarak, 2002 yılında devreye girecek şekilde, 1000 MW gücünde bir veya iki üniteli nükleer santralin Türkiye'de anahtar teslimi veya yap-işlet-devret olarak kurulması için teknik ve mali konularda bilgi istenildi.
- Ocak 1993 tarihinde, Akkuyu Nükleer Santrali Projesi Resmi Gazete'de yayımlanarak tekrar yatırım programına alındı. 1994 yılında danışmanlık ihalesi açıldı ve Güney Kore kazandı.
- Akkuyu Nükleer Santralı için 17 Aralık 1996 yılında uluslararası ihaleye çıkıldı.
- 1998'de nükleer santral ihalesi tekrar açıldı. ABD-Japonya ortaklı Westinghouse-Missubishi konsorsiyumu, Kanada'nın AECL (Candu) ve Almanya-Fransa ortaklı NPI firmaları ihaleye teklif verdi.
- 25 Temmuz 2000 tarihinde dönemin Başbakanı Bülent Ecevit, nükleer enerji planlarından çok pahalı olduğu için vazgeçildiğini açıkladı ve Bakanlar Kurulu kararıyla ihale ertelendi.
- Her bir nükleer ihalenin iptaline yol açan asıl etken halkın nükleer santrallara karşı çıkması ve aktivistlerin eylemleriydi. 2000 sonrası AKP hükümetinin nükleer santral kurma isteğine karşı bir çok ilde kitlsel onlarca protesto gösterisi yapıldı. 11 Mart 2011'de Japonya'da Fukuşima nükleer santralindeki felaketin ardından BBC'nin yaptığı araştırma Türkiye yüzde 73'ün nükleere karşı olduğunu ortaya koydu.
