Kaynak: Voanews, 16 Nisan 2011
Dünyadaki mercan kayalarının yüzde 75’i yok olma tehlikesiyle karşı karşıya. Özellikle insan faaliyetleri sonucunda oluşan ekolojik dengesizlik, mercan kayalarının dünya üstünde silinmesinde en büyük etken. Uzmanlar, bir önlem alınmazsa önümüzdeki 20 yıl içinde mercan kayalarının ciddi oranda yok olabileceğini söylüyor.
Risk Altındaki Mercan kayaları adlı yeni araştırma 1998 yılında hazırlanan bir raporun yeniden düzenlenmiş hali. Rapor yeni veriler içeriyor ve daha yüksek çözünürlüklü uydu resim teknolojisi kullanıyor.
Raporda ilk kez iklim değişikliği de diğer risk faktörleri arasında sayılıyor.Rapora göre uluslararası toplum harekete geçmediği takdirde mercan kayalarının yüzde 90’ı 2030 yılı itibariyle tehdit altında olacak. 40 yıl içinde ise tüm mercan kayaları yok olma riski altına girecek. Dünyadaki mercan kayalarının yüzde 75’i yerel ve küresel baskılar altında yok olma tehlikesiyle karşı karşıya. Okyanus ve Atmosfer Yönetimi (NOAA) başkanı Jane Lubchenco, “Şu anki eğilim devam ederse , bundan 20 yıl sonra mercan kayalarının yarısı beyazlaşmalarına neden olacak termo strese maruz kalacak. 50 yıl içinde bu oran yüzde 95’i geçecek,” diyor.
Smithsonian Enstitüsü’nden Nancy Knowlton bu durumun deniz yaşamına büyük etki yapabileceğini söylüyor. Knowlton, “Deniz canlılarının dörtte biri mercan kayalıklarıyla bağlantılı. Mercan kayalarında yaşayan canlıların üçte biri yok olma tehlikesiyle karşı karşıya. Mercanlar dünyada en çok yok olma tehlikesiyle karşı karşıya olan canlı türü,” diye konuşuyor. Mercan kayaları kıyıların korunması, dünyadaki milyonlarca insane gıda güvenliği ve ekonomik refah sağlamak konusunda önemli rol oynuyor. Mercanlar önemli protein kaynağı ve ilaç sanayisinde potansiyel kaynak. Dünya Doğal Kaynak Enstitüsü’nden
Lauretta Burke mercanların turistler için çekici olduğunu da hatırlatıyor. Turizm dünyanın 95 ülkesinde önemli bir ekonomik gelir kaynağı. 20 ülkenin gayri safi milli hasılasının yüzde 20’sine katkıda bulunuyor. Burke araştırmanın baş yazarlarından biri. Araştırmaya göre 275 milyon kili mercan kayalarından elde edilen gelire bağımlı yaşıyor. Bu kişilerin çoğu güney Asya ve Hint Okyanusu ülkelerinden.
Araştırma en ciddi küresel risk faktörleri hakkında ayrıntılı bilgi de içeriyor. Bunlar arasında aşırı balık avlama, iklim değişikliği, karbon salınımlarının yol açtığı yüksek asit seviyesi de var. Diğer tehditler arasında ise balıkçılıkta patlayıcı madde kullanma, yosunların, toksik maddelerin artışı yer alıyor.
Burke Avustralya civarındaki mercan kayalarının en el değmemiş bölgeler odluğunu söylüyor. Güneydoğu Asya’dakiler ise en çok risk altında olanlar. Bunun nedeni de balıkçılıkta aşırıya gidilmesi. Araştırmacılar raporun gerekli mesajı vermesini umuyor. Mercan kayaları doğal yaşam için çok önemli ve bu ekosistemlerin korunması için daha iyi yönetim ve politikalar gerekiyor.
